15 PAŹDZIERNIKA 2016 ROKU

 

Tłumaczenie w trakcie rozmowy o Emilu Cioranie na Bruno Schultz Festiwal Wrocław 2016

15 października 2016 r. miałam przyjemność tłumaczyć rozmowę na temat twórczości Emilia Ciorana zorganizowaną w sali Biblioteki Ossolińskich. Było to bardzo ciekawe zadanie tłumaczeniowe, z jednej strony tzw. szeptanka na język francuski (dla pana Nicolas Cavaillès, francuskiego znawcy twórczości Ciorana), a z drugiej tłumaczenie konsekutywne na język polski wypowiedzi gościa festiwalu. Dodatkowych emocji dodawała mi obecność wśród panelistów znamienitych tłumaczy rumuńskiego filozofa piszącego eseje w języku francuskim, panów Ireneusza Kanii i Marka Bieńczyka. Bardzo lubię takie wyzwania.

Pozwolę sobie zacytować opis wydarzenie zamieszczony na stronach Festiwalu:
Dziś odbyły się także ostatnie dyskusje w Ossolineum. Najpierw o Emilu Cioranie mówili jego polscy tłumacze: Ireneusz Kania i Marek Bieńczyk oraz francuski cioranolog Nicolas Cavaillès, którego tłumaczką była Małgorzata Sakwerda. Opowieść o rumuńskim filozofie i eseiście rozpoczęła się od analizy najważniejszego punktu zwrotnego jego życia: przeprowadzki z Rumunii do Francji i zmiany języka, w którym tworzył. Urodzony w 1911 roku, Cioran wiódł typowe życie inteligenckiego dziecka: uczył się w liceum, później studiował filozofię w Bukareszcie i Berlinie, wreszcie wyjechał do Paryża, by tu zrobić doktorat (ale zamiast to robić, jeździł na rowerze – co zresztą jego profesorowie uznali za świetny sposób studiowania filozofii). W Paryżu został już na stałe. W jego życiu prywatnym działo się niewiele (warto tylko wspomnieć, że do czterdziestego roku życia studiował na Sorbonie – a robiłby to zapewne dłużej, gdyby nie zmiana przepisów na uczelni); najważniejsza była twórczość.
Rumuńska twórczość Ciorana jest pełna namiętności, gwałtowna, „rozpasana” językowo – czytając wczesne jego teksty, czujemy, że autora przepełniała wściekłość. Filozof zerwał i z językiem, i z dotychczasową formułą pod koniec lat trzydziestych. Od 1949 roku pisał wyłącznie po francusku. I niejako narodził się na nowo: zmiana języka oznaczała też przemianę jego samego jako osobowości na różnych płaszczyznach. Inny język otwierał przed nim inny świat, zmuszał do formułowana myśli w inny sposób. Oznaczał także zwrot w stronę melancholii. Emil Cioran pozostawał człowiekiem „wielkiej odmowy”, odrzucającym kondycję ludzką jako taką, świat i jego uwarunkowania. Właśnie ta negacja i „myślenie wbrew sobie”, a także swego rodzaju „nieuchwytność” Ciorana przyciągnęły do niego uczestników dzisiejszej dyskusji.

Cytuję za: http://brunoschulz.dybook.pl/blog/2016/10/16/relacja-z-szostego-dnia-bruno-schulz-festiwal-2016/#more-779
data dostępu: 16. 12. 2016

 

copyright EMG, fot. Max Pflegel

---

 

 

8 - 9 PAŹDZIERNIKA 2016 ROKU

 

KONFERENCJA PT TEPIS - Warszawa
XXX WARSZTATY PRZEKŁADU PRAWNICZEGO I SPECJALISTYCZNEGO „Różnice kulturowe w aspekcie tłumaczenia specjalistycznego”

W sobotę 8 i w niedzielę 9 października byłam w Warszawie na Konferencji organizowanej przez Polskie Towarzystwo Tłumaczy Przysięgłych i Specjalistycznych PT TEPIS, w którym działam od dwudziestu lat, od początku mojej kariery zawodowej.
Niedzielna konferencja dotycząca różnic kulturowych w aspekcie tłumaczeń podzielona była na dwie sesje. Sesja 1 poświęcona była zagadnieniom komunikacji międzykulturowej, a sesja 2 dotyczyła aktualności związanych z wykonywaniem zawodu tłumacza przysięgłego. Organizatorom udało się zaprosić znamienitych prelegentów z wielu instytucji i uniwersytetów:

• mgr Jacek Wasik – Komisja Europejska, Przedstawicielstwo w Polsce - Wielojęzyczna Europa
• dr hab. Joanna Dybiec-Gajer, prof. UP - Różnice kulturowe a przekład w dobie globalizacji. Zderzenie kultur czy asymilacja
• dr hab. Aleksandra Matulewska, prof. UAM - Tłumacz w matni terminologii specjalistycznej zanurzonej kulturowo
• dr hab. Łucja Biel, UW - Eurolekt - unijna odmiana języka polskiego i jej wpływ na polski język prawny
• Prof. nadz. dr hab. Stanisław Goźdź-Roszkowski, prof. UŁ - Językowe i kulturowe aspekty wartościowania w uzasadnieniach orzeczeń sądowych
• dr hab. Iwona Anna Ndiaye, prof. UWM – Rola komunikacji międzykulturowej w procesie (samo)kształcenia tłumaczy specjalistycznych
• dr Agata Wolarska-Sobocińska, UAM - Problematyka translacji języków policentrycznych

W trakcie drugiej sesji omówione zostały wyniki badania ankietowego PT TEPIS dot. statusu, doskonalenia zawodowego i problemów związanych z wykonywaniem zawodu tłumacza przysięgłego.
W drugim dniu odbyły się warsztaty w poszczególnych sekcjach językowych. Miałam przyjemność poprowadzić warsztat poświęcony europejskiemu nakazowi aresztowania. Oprócz problemów technicznych związanych z tłumaczeniem tekstu prawniczego zainteresowałam się bardzo historycznym aspektem wprowadzania zmian w prawie unijnym. Sama idea związana ze współpracą państw w zakresie ekstradycji rozwijała się w Europie przez kilkadziesiąt lat. Potrzeba było aż tyle czasu, aby dojść do stosunkowo szybkich rozwiązań związanych z zatrzymaniem i przekazaniem do kraju wnioskującego osoby, wobec której wystawiono europejski nakaz aresztowania.

  

---

 

4 - 6 PAŹDZIERNIKA 2016 ROKU

 

Tłumaczenie symultaniczne w Państwowej Inspekcji Pracy we Wrocławiu

Tuż po urlopie tłumaczę symultanicznie wraz z moim kolegą Leszkiem Demkowiczem szkolenie dla francuskich kandydatów na Inspektorów Pracy. Szkolenie odbywa w OŚRODKU SZKOLENIA PAŃSTW. Jest to niezwykle urokliwe miejsce położone na obrzeżach Parku Szczytnickiego. Sam Ośrodek Szkoleniowy to nowoczesne i kompleksowo zorganizowane krajowe centrum szkoleniowe PIP.

Warsztaty były poświęcone specjalistycznym zagadnieniom ochrony i narażenia pracowników na czynniki rakotwórcze i mutagenne. Przedstawiono bardzo szczegółowo uwarunkowania prawne dotyczące substancji chemicznych w środowisku pracy, stosowanie właściwych metod oceny ryzyka związanego z występowaniem czynników chemicznych w środowisku pracy, dokumentację w zakładzie pracy w zakresie czynników chemicznych, zadania PIP w ramach nadzoru i kontroli narażenia na substancje rakotwórcze i zadania PIP w ramach nadzoru i kontroli oraz w ramach usuwania wyrobów zawierających azbest.
Było to tłumaczenie wymagające od nas solidnej powtórki z chemii. Ale było bardzo pouczające i bardzo udane. Również dzięki bardzo dobremu odbiorowi szkolenia i profesjonalnym prowadzącym. Dużo się przy okazji nauczyłam.

 

Zresztą każde tłumaczenie „na żywo” jest jednocześnie odkrywaniem nowych dziedzin.
​A ja to bardzo lubię.

 

---

 

31 MAJA 2016 ROKU

 

Urodziny! Świętuję dwudziestolecie działalności!

Egzamin na tłumacza przysięgłego pamiętam, jakby to było dziś. Maj 1996 r. W przeddzień egzaminu nie spałam całą noc. Już chciałam zrezygnować, ale jak zwykle niezawodny w takich sytuacjach mój kochany mąż Piotr „wykopał mnie z łóżka”, zrobił dobrą kawę i pomógł mi zanieść do gmachu Sądu Okręgowego we Wrocławiu maszynę do pisania oraz całą torbę słowników… Zasada była taka, że otrzymywało się dokument w języku polskim i w ciągu trzech godzin należało sporządzić tłumaczenie poświadczone tego dokumentu. Ja dostałam do tłumaczenia „ustanowienie pełnomocnika”, pociłam się nad tym dokumentem niesamowicie. Tłumaczenie zostało przesłane do weryfikacji, zdałam pozytywnie i 31 maja 1996 r. zostałam ustanowiona tłumaczem przysięgłym języka francuskiego. Po latach okazało się, że weryfikatorem powołanym przez pana Prezesa Sadu Okręgowego we Wrocławiu dla języka francuskiego był mój ówczesny kolega z Nauczycielskiego Kolegium Języków Obcych, pan Alain Schneider.
​
Potem był wzruszający dla mnie moment złożenia przyrzeczenia. W tym momencie zdałam sobie sprawę, że zostałam ustanowiona pomocnikiem wymiaru sprawiedliwości. Od tego czasu nigdy nie odmówiłam wykonania tłumaczenia na rzecz organów sprawiedliwości. Taką mam zasadę, choć czasem mi się zdarzyło psioczyć na stawki…

I nawet nie wiem, kiedy minęło dwadzieścia lat pracy. Setki, a nawet tysiące stron dokumentów, dziesiątki, a nawet setki godzin tłumaczeń… Pozostaje mi tylko życzyć sobie samej:

TAK TRZYMAJ! AD PLURIMOS ANNOS!

 

---